Klasyczne i nowe gatunki dziennikarskie 

Jest XXI wiek. Podczas przygotowywania śniadania na naszym telewizorze trwa emisja porannego programu, gdzie przeprowadzany jest wywiad z jego gościem. Jadąc do pracy przeglądamy jeden z najpopularniejszych portali informacyjnych, gdzie ponownie widzimy link do wspomnianego wcześniej wywiadu. Co więcej, jeśli nie mamy możliwości go odtworzyć, jego treść została już opisana w artykule poniżej. Nikt się nie zastanawia nad tym jak szybko granica pomiędzy telewizją, Internetem i prasą zaciera się. Po prostu klikamy w artykuł.   

Termin “Gatunki dziennikarskie” określamy jako typy wypowiedzi dziennikarskich, mających specyficzne cechy konstrukcyjne; możemy je podzielić na gatunki informacyjne (notatka, wzmianka, infografika, biogram, faits divers, zapowiedź, reportaż, korespondencja, raport, sprawozdanie, relacja, feature, przegląd prasy), które pełnią funkcję powiadamiania oraz gatunki publicystyczne (artykuł publicystyczny, artykuł wstępny, komentarz, felieton, esej, reportaż problemowy, recenzja), pełniących funkcję interpretacyjną i perswazyjną.   

Jednak jaki jest sens takiego uporządkowania? Podstawową rolą jaką ma on spełniać jest kierowanie procesami odbioru treści użytych w przekazie. Dzięki strukturze gatunkowej rozpoznawanej przez czytelników, słuchaczy lub widzów, wiedzą oni konkretnie czego mogą się spodziewać po danym komunikacie. Struktura gatunkowa jest tzw instrukcją, która pozwoli przyjąć określoną postawę podczas odbioru komunikatu. Bez wątpienia jest ona niezbędna, gdyż umożliwia nam pełny i poprawny jej odbiór. 

Co więcej, nieprawidłowe odczytanie tej struktury może spowodować większe lub mniejsze zakłócenia w procesie zrozumienia tego co chciał nam przekazać nadawca komunikatu. 

Bardzo często spotykamy się z taką sytuacją, że dane odmiany gatunków dziennikarskich zawartych w prasie bądź telewizji, mieszają się ze sobą. Plotka udaje informację czy debata polityczna przypomina jedynie talk show. 

Nowe gatunki dziennikarskie czy tylko ich unowocześnione odmiany? 

Pomimo, że w prasoznastwie uznaje się podział gatunków wypowiedzi dziennikarskich na informacyjne i publicystyczne, często nie ukazują one swojej złożoności w tekstach dziennikarskich. Ich gatunki i składniki przenikają i ujednolicają się pod względem kształtu czy komunikacyjnego przekazu.   

Warto przecież zwrócić uwagę na to, że istnieją gatunki należące do tzw grupy pogranicznej. Ich specyfika polega na częściowym odgrywaniu roli typowo informacyjnej i publicystycznej. Należą do nich m.in.: wywiad, wywiad hybrydyczny, debata, talk show, czat, hipertekst, blogi reportażowe.  

Poza klasycznymi gatunkami wypowiedzi, istnieją nowe gatunki wypowiedzi dziennikarskich, które nie zostały tutaj wymienione, a wbrew pozorom to z nimi mamy większą styczność na co dzień. Artykuł internetowy, wywiad internetowy, odręczny klip filmowy,fotoblog, wideoblog news gorący, news agencyjny, news prasowy, relacja na żywo, newsletter, gdzie to tylko niektóre z nich. 

Ponadto możemy zauważyć zjawisko powstawania nowych gatunków pozadziennikarskich odnoszących się do sfery rozrywki: słuchowisko radiowe, kabaret telewizyjny lub radiowy i telewizyjny faction-genre, talk show, reality show oraz mock-documentary.